روزنامه هنرمند

گفتگو با پریزاد سیف


آواز قو حدیث نفس همه هنرمندان است
آنتوان چخوف درام نویس و داستان سرای معروف روسی حدود ۴۰۰ داستان کوتاه و ۶ نمایشنامه بلند را به نگارش درآورد که بیش از ۷۰ فیلم از نمایشنامه ها و داستان هاى وى نیز ساخته شده‌اند. وی اولین نمایشنامه خود را با نام آواز قو در سال ۱۸۸۶ در یک پرده تنظیم کرد. نمایشنامه آواز قو درباره یک بازیگر پیر از کار افتاده در یک سالن تئاتر است که یک شب در سالن تئاتر جا می ماند و در طول شب تمام گذشته خود را روی صحنه مرور می کند. قرار است پریزاد سیف بازیگر و کارگردان تئاتر به همراه سعید پور صمیمی بازیگر پیشکسوت سینما و تئاتر به اجرای نمایشنامه خوانی آواز قو بپردازند. نکته قابل توجه حضور سعید پور صمیمی بازیگر با سابقه تئاتر در این نمایش پس از ده سال دوری از صحنه تئاتر خواهد بود. پردیس تئاتر شهرزاد روز شنبه پانزدهم اردیبهشت میزبان علاقه مندان برای اجرای نمایشنامه خوانی آواز قو در ساعت ۱۹ و ۲۱ خواهد بود. به این بهانه با پریزاد سیف کارگردان و بازیگر این نمایش گپ کوتاهی داشته ایم که در ادامه می خوانید.
به نظر شما چه ویژگی هایی در متن های آنتوان چخوف وجود دارد که مخاطبان را مشتاق به تماشای نمایشنامه می کند؟ چرا نمایش نامه آواز قو را انتخاب کردید؟
چخوف یکی از مهم ترین نمایشنامه نویسان است که در طول تاریخ تئآتر همه تئآتری ها را به خود جذب کرده است.دلیل این جذابیت تنها ساختار دقیق و محکم آثار او نیست، بلکه چخوف مثل هر هنرمند شاخص و ماندگار در انتخاب موضوع موشکافانه عمل می کند. تم و موضوع آثار چخوف دست بر روی خصلت های بشری می گذارد. مسئله ای که هرگز تاریخ مصرف ندارد و در طول تاریخ بشریت همیشه قابل توجه و بحث بود.مواردی مثل خیانت،حسادت، هویت و….هرگز کهنه نمی شود و همواره دغدغه ی اصلی انسان هاست. وقتی این مسائل به طور هنرمندانه توسط نویسنده ای زبردست مثل آنتون چخوف مطرح گردد مسلما به شکلی ماندگار در ذهن مخاطب باقی می ماند. آثار چخوف آیینه تمام نمای دنیا و آدم ها است. انسان قدیم و جدید خود را در قالب شخصیت های چخوف می بیند و با آنها همذات پنداری می کند، به همین دلیل آثار چخوف در هر سبک و سیاقی می گنجد .من هم از این قاعده مستثنا نیستم و به تمام آثار چخوف (چه نمایشنامه و چه داستان کوتاه )علاقه دارم. نمایشنامه آواز قو هم یکی از این کارهاست که از سال ها پیش به عنوان بازیگر فکر مرا به خود جلب کرده بود. هر چند شخصیت اول آن مرد است و شخصیت پردازی قوی آن هم ایجاب می کند که مرد باشد و اگر شخصیت را زن بگیریم خیلی از وجوه شخصیتی تاریک باقی می ماند و احتیاج به یک بازنویسی اساسی داردکه البته من با آن موافق نبوده و نیستم، در نتیجه ترجیح دادم بیشتر به کارگردانی اثر فکر کنم.
چه شد سعید پور صمیمی تصمیم گرفت پس از ده سال با این اجرا به تئاتر بازگردد؟
استاد پورصمیمی قبل از هر چیز بازیگر تئآتر و نمایش نامه نویس است و تا جایی که من اطلاع دارم همیشه تئآتر را بر حوزه های دیگر ترجیح می دهند. از سویی همان طور که می دانید ایشان هم در تئآتر و هم در سینما گزیده کارهستند و موشکافانه دست به انتخاب می زنند و قبل از هر چیز باید متن را دوست داشته باشند.گمان می کنم در این ده سال یا متن های پیشنهادی را نپسندیده اند یا قرارهای از پیش تعیین شده در سینما مانع از حضور ایشان در تئآتر شده است.
با توجه به اجرای نمایشنامه خوانی در یک شب و پیش بینی میزان استقبال تماشاگران از این نمایشنامه، برنامه ای برای اجراهای صحنه ای دیگر دارید؟
در حال حاضر هنوز تصمیم خاصی ندارم، شاید در آینده شرایط من و همکارانم این قضیه را ممکن کند.
این روزها شیوه اجرای نمایشنامه خوانی علاوه بر کم هزینه بودن برای هنرمندان تئاتر و سهولت برای بازیگران در مقایسه با نمایش صحنه ای مورد استقبال مخاطبان نیز قرار گرفته است، درباره ویژگی های اجرای نمایشنامه خوانی بگویید!
من فکر نمی کنم دلیل استقبال مخاطبان از نمایشنامه خوانی به دلیل کم خرج بودن تولید نمایشنامه خوانی باشد،چون هزینه تولید یک نمایش به عهده تماشاچی نیست.من دلیل اقبال تماشاچی به نمایشنامه خوانی را در مسئله دیگری می دانم که به حافظه تاریخی ایرانیان درباره هنر شنیداری مربوط می شود. همه می دانیم در ایران هنر نمایش متاسفانه تاریخ طولانی و گسترده ای ندارد. ما هرگز تئآتر را به معنای امروزی در ایران نداشتیم. تاریخچه نمایشی ما به آیین و مناسک مذهبی و جشن ها برمی گردد که همه آنها بیشتر نمایشواره هستند تا نمایش، و از طرف دیگر گستردگی و رواج آن ها هم محدود بوده است. ما ایرانی ها در طول تاریخ به گوش دادن علاقه وافری نشان داده ایم، قصه ،متل و حکایت ها از بچگی در خانه و کوچه و بازار برای ما گفته شده و ما گوش داده ایم و به خاطر سپردیم. سنتی که حتی از سال های اول زندگی با گوش دادن به لالایی مادر در ما نهادینه شده است. شاهنامه خوانی و نقالی از همان دسته نمایشواره هایی است که ایرانی ها به آن عادت و علاقه دارند.برای همین است که رادیو و نمایش رادیویی هم چنان جایگاه ویژه ی خود را دارد. ملت ما عاشق کلام، خطابه ،دیالوگ و به تبع آن شنیدن است، بنابراین نمایشنامه خوانی هم مورد توجه قرار می گیرد. دیدن تئآتری که بیشتر بر روی شنیدن تمرکز دارد تا دیدن و تعقیب و تحلیل رفتارها و حرکات بازیگر بر صحنه و نور و صحنه پردازی و گریم و لباس. نمایشنامه خوانی در اروپا قدمت چند صدساله دارد.شاید اولین نمایشنامه خوانی ها به دوره سنکا برسد. نویسندگان پس از نوشتن نمایشنامه، گروه و علاقمندان خود را جمع می کردند و با خواندن متن خود، نمایشنامه جدید را به عوامل که اغلب هم بی سواد بودند معرفی می کردند که این روش معرفی در زمان شکسپیر متداول تر شد، به طوری که گاه از بازیگران دیگر هم که سواد داشتند استفاده می شد تا متن بهتر ارائه گردد و دیگران بهتر بتوانند نظر خود را ارائه دهند. امروزه نمایشنامه خوانی یکی از اشکال اجرا به حساب می آید.
نمایشنامه آواز قو به دنبال بیان چیست؟
نمایشنامه آواز قو قصه بازیگر پیر کهنه کاری است که پس از چهل و پنج سال کار یک شب در سالن تئاتر تنها می ماند و خاطرات خود را در خلوت تاریک صحنه مرور می کند. آواز قو بیان تنهایی،نا امیدی، ازخودبیگانگی و پوچی و بی هویتی انسان مدرن در دنیا است.در آواز قو اسوتلوویدوف نماینده بشر مدرن و سالن تئآتر همان دنیای تاریک و غیر قابل پیش بینی است، از سوی دیگر آواز قو شاید حدیث نفس همه هنرمندان باشد، هنرمندی که عمری قدردان بوده و قدرش را ندانسته اند
آنتوان چخوف درام نویس و داستان سرای معروف روسی حدود ۴۰۰ داستان کوتاه و ۶ نمایشنامه بلند را به نگارش درآورد که بیش از ۷۰ فیلم از نمایشنامه ها و داستان هاى وى نیز ساخته شده‌اند. وی اولین نمایشنامه خود را با نام آواز قو در سال ۱۸۸۶ در یک پرده تنظیم کرد. نمایشنامه آواز قو درباره یک بازیگر پیر از کار افتاده در یک سالن تئاتر است که یک شب در سالن تئاتر جا می ماند و در طول شب تمام گذشته خود را روی صحنه مرور می کند. قرار است پریزاد سیف بازیگر و کارگردان تئاتر به همراه سعید پور صمیمی بازیگر پیشکسوت سینما و تئاتر به اجرای نمایشنامه خوانی آواز قو بپردازند. نکته قابل توجه حضور سعید پور صمیمی بازیگر با سابقه تئاتر در این نمایش پس از ده سال دوری از صحنه تئاتر خواهد بود. پردیس تئاتر شهرزاد روز شنبه پانزدهم اردیبهشت میزبان علاقه مندان برای اجرای نمایشنامه خوانی آواز قو در ساعت ۱۹ و ۲۱ خواهد بود. به این بهانه با پریزاد سیف کارگردان و بازیگر این نمایش گپ کوتاهی داشته ایم که در ادامه می خوانید.
به نظر شما چه ویژگی هایی در متن های آنتوان چخوف وجود دارد که مخاطبان را مشتاق به تماشای نمایشنامه می کند؟ چرا نمایش نامه آواز قو را انتخاب کردید؟
چخوف یکی از مهم ترین نمایشنامه نویسان است که در طول تاریخ تئآتر همه تئآتری ها را به خود جذب کرده است.دلیل این جذابیت تنها ساختار دقیق و محکم آثار او نیست، بلکه چخوف مثل هر هنرمند شاخص و ماندگار در انتخاب موضوع موشکافانه عمل می کند. تم و موضوع آثار چخوف دست بر روی خصلت های بشری می گذارد. مسئله ای که هرگز تاریخ مصرف ندارد و در طول تاریخ بشریت همیشه قابل توجه و بحث بود.مواردی مثل خیانت،حسادت، هویت و….هرگز کهنه نمی شود و همواره دغدغه ی اصلی انسان هاست. وقتی این مسائل به طور هنرمندانه توسط نویسنده ای زبردست مثل آنتون چخوف مطرح گردد مسلما به شکلی ماندگار در ذهن مخاطب باقی می ماند. آثار چخوف آیینه تمام نمای دنیا و آدم ها است. انسان قدیم و جدید خود را در قالب شخصیت های چخوف می بیند و با آنها همذات پنداری می کند، به همین دلیل آثار چخوف در هر سبک و سیاقی می گنجد .من هم از این قاعده مستثنا نیستم و به تمام آثار چخوف (چه نمایشنامه و چه داستان کوتاه )علاقه دارم. نمایشنامه آواز قو هم یکی از این کارهاست که از سال ها پیش به عنوان بازیگر فکر مرا به خود جلب کرده بود. هر چند شخصیت اول آن مرد است و شخصیت پردازی قوی آن هم ایجاب می کند که مرد باشد و اگر شخصیت را زن بگیریم خیلی از وجوه شخصیتی تاریک باقی می ماند و احتیاج به یک بازنویسی اساسی داردکه البته من با آن موافق نبوده و نیستم، در نتیجه ترجیح دادم بیشتر به کارگردانی اثر فکر کنم
چه شد سعید پور صمیمی تصمیم گرفت پس از ده سال با این اجرا به تئاتر بازگردد؟
استاد پورصمیمی قبل از هر چیز بازیگر تئآتر و نمایش نامه نویس است و تا جایی که من اطلاع دارم همیشه تئآتر را بر حوزه های دیگر ترجیح می دهند. از سویی همان طور که می دانید ایشان هم در تئآتر و هم در سینما گزیده کارهستند و موشکافانه دست به انتخاب می زنند و قبل از هر چیز باید متن را دوست داشته باشند.گمان می کنم در این ده سال یا متن های پیشنهادی را نپسندیده اند یا قرارهای از پیش تعیین شده در سینما مانع از حضور ایشان در تئآتر شده است
با توجه به اجرای نمایشنامه خوانی در یک شب و پیش بینی میزان استقبال تماشاگران از این نمایشنامه، برنامه ای برای اجراهای صحنه ای دیگر دارید؟
در حال حاضر هنوز تصمیم خاصی ندارم، شاید در آینده شرایط من و همکارانم این قضیه را ممکن کند.
این روزها شیوه اجرای نمایشنامه خوانی علاوه بر کم هزینه بودن برای هنرمندان تئاتر و سهولت برای بازیگران در مقایسه با نمایش صحنه ای مورد استقبال مخاطبان نیز قرار گرفته است، درباره ویژگی های اجرای نمایشنامه خوانی بگویید!
من فکر نمی کنم دلیل استقبال مخاطبان از نمایشنامه خوانی به دلیل کم خرج بودن تولید نمایشنامه خوانی باشد،چون هزینه تولید یک نمایش به عهده تماشاچی نیست.من دلیل اقبال تماشاچی به نمایشنامه خوانی را در مسئله دیگری می دانم که به حافظه تاریخی ایرانیان درباره هنر شنیداری مربوط می شود. همه می دانیم در ایران هنر نمایش متاسفانه تاریخ طولانی و گسترده ای ندارد. ما هرگز تئآتر را به معنای امروزی در ایران نداشتیم. تاریخچه نمایشی ما به آیین و مناسک مذهبی و جشن ها برمی گردد که همه آنها بیشتر نمایشواره هستند تا نمایش، و از طرف دیگر گستردگی و رواج آن ها هم محدود بوده است. ما ایرانی ها در طول تاریخ به گوش دادن علاقه وافری نشان داده ایم، قصه ،متل و حکایت ها از بچگی در خانه و کوچه و بازار برای ما گفته شده و ما گوش داده ایم و به خاطر سپردیم. سنتی که حتی از سال های اول زندگی با گوش دادن به لالایی مادر در ما نهادینه شده است. شاهنامه خوانی و نقالی از همان دسته نمایشواره هایی است که ایرانی ها به آن عادت و علاقه دارند.برای همین است که رادیو و نمایش رادیویی هم چنان جایگاه ویژه ی خود را دارد. ملت ما عاشق کلام، خطابه ،دیالوگ و به تبع آن شنیدن است، بنابراین نمایشنامه خوانی هم مورد توجه قرار می گیرد. دیدن تئآتری که بیشتر بر روی شنیدن تمرکز دارد تا دیدن و تعقیب و تحلیل رفتارها و حرکات بازیگر بر صحنه و نور و صحنه پردازی و گریم و لباس. نمایشنامه خوانی در اروپا قدمت چند صدساله دارد.شاید اولین نمایشنامه خوانی ها به دوره سنکا برسد. نویسندگان پس از نوشتن نمایشنامه، گروه و علاقمندان خود را جمع می کردند و با خواندن متن خود، نمایشنامه جدید را به عوامل که اغلب هم بی سواد بودند معرفی می کردند که این روش معرفی در زمان شکسپیر متداول تر شد، به طوری که گاه از بازیگران دیگر هم که سواد داشتند استفاده می شد تا متن بهتر ارائه گردد و دیگران بهتر بتوانند نظر خود را ارائه دهند. امروزه نمایشنامه خوانی یکی از اشکال اجرا به حساب می آید.
نمایشنامه آواز قو به دنبال بیان چیست؟
نمایشنامه آواز قو قصه بازیگر پیر کهنه کاری است که پس از چهل و پنج سال کار یک شب در سالن تئاتر تنها می ماند و خاطرات خود را در خلوت تاریک صحنه مرور می کند. آواز قو بیان تنهایی،نا امیدی، ازخودبیگانگی و پوچی و بی هویتی انسان مدرن در دنیا است.در آواز قو اسوتلوویدوف نماینده بشر مدرن و سالن تئآتر همان دنیای تاریک و غیر قابل پیش بینی است، از سوی دیگر آواز قو شاید حدیث نفس همه هنرمندان باشد، هنرمندی که عمری قدردان بوده و قدرش را ندانسته اند.
تاریخ گفتگو: اردیبهشت ۹۷

لینک کوتاه: https://mona-karimi.ir/1oJ3s

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.