سیاست های فرهنگی تاسف برانگیز است
بیژن میرباقری فعالیت حرفه ای خود را با ساخت انیمیشن آفتاب می شود آغاز کرد و پس از ساخت انیمیشن ها و فیلم های کوتاه دیگر با ساخت فیلم سینمائی ما همه خوبیم وارد عرصه ساخت فیلم های بلند شد و تا به امروز آثاری چون روز بر می آید، طبقه سوم ،دوزخ، برزخ، بهشت، و… را در کارنامه خود دارد. میرباقری در تازه ترین ساخته اش ربوده شده نگاه ها را متوجه فیلمی با محوریت شبکه های اجتماعی و فضای مجازی نموده و به ترسیم فضای امروز جامعه و آسیب های ورود به دنیای خصوصی انسان ها در فضای اجتماعی کرده است. با بیژن میرباقری که نویسندگی کارگردانی و تدوین این فیلم سینمائی را بر عهده داشته دقایقی کوتاه درباره ساخت این فیلم و تشکیل کمپین احترام به حریم خصوصی گفتگو می کنیم.
فعالیت هنری شما با ساخت انیمیشن آغاز شد. چه دلایلی شما را از انیمیشن سازی دور کرد؟
به این دلیل که حوزه انیمیشن بسیار کوچک است و امنیت شغلی در آن وجود ندارد تا بتوان به شکل مستمر کار کرد و مراکز تولید انیمیشن هم برای کار بسیار آدم را اذیت می کردند و شرایطی را پیش پای ما می گذاشتند که فاصله ساخت انیمیشن را بیشتر می کرد. در نتیجه تصمیم گرفتم در حوزه دیگر کار کنم.
دغدغه پرداخت به موضوع زندگی خصوصی هنرمندان و شبکه های اجتماعی چگونه برایتان حاصل شد؟
بسیاری از گروه های اجتماعی همیشه تحت شرایط فشار قرار دارند و حتی به دلیل فشار زندگی هایشان کوچک و شکننده می شود. این موضوع برایم مسئله بوده و می خواستم در ارتباط با این موضوع فیلم بسازم. به دلیل این که شرایط فشار همیشه پنهان است و دیده نمی شود به فضای مجازی پرداختم که پس از مدتی موضوع فضای مجازی در فیلمنامه خود را پررنگ تر نشان داد. شخصیت داستان فیلم به زندگی هنرمندان تبدیل شد تا شرایط هنرمندان و چهره های شاخص سینمائی سبب بیشتر دیده شدن فیلم شود که به همین دلیل زندگی یک ستاره سینما را در نظر گرفتم.
طبیعتا در نگارش فیلمنامه ای با چنین محوریتی از مابه ازای بیرونی و زندگی واقعی هنرمندان بهره گرفتید!!
بله ما بسیاری از این داستان ها را شنیدیم و بسیاری از مواردی که در فیلم مطرح شده جنبه مستند دارد. به همین دلیل سعی کردم در فیلم با کاربرد اسم های واقعی افراد به جنبه مستندگونه بیشتر بها بدهم. تمام این فشارها و شرایط سختی که این گروه از هنرمندان برای زندگی راحت دارند وجود دارد.
چرا تدوین نویسندگی و کارگردانی را تماما خودتان بر عهده گرفتید و آیا این کارتان را سخت نمی کرد؟ گفته می شود تدوینگر به نوعی کارگردان دوم کار است. آیا شما قبول دارید؟
تا جایی که بتوانم خود می نویسم و فیلم را می سازم. اما گاهی اتفاق افتاده که از نوشته های دیگر دوستان استفاده کردم و فیلم را ساختم و یا همکاران دیگر کار تدوین را بر عهده داشتند. بله با شما موافقم و تدوینگر به نوعی کارگردان دوم کار است. این که فیلمی توسط کارگردان تدوین شود، ممکن است غیر حرفه ای باشد، اما شخصا ترجیح دادم این کارها را خودم انجام دهم تا بتوانم همه ایده هایی را که در ذهن داشتم اجرا کنم. به هرحال انجام همه این کارها خیلی سخت نیست ولی ممکن است حرفه ای نباشد.
چه شد که تصمیم گرفتید نقش های فیلم را بازیگران، کارگردان و اهالی هنر در نقش خود ایفاکنند؟
چون تمام عناصر داستان برگرفته از واقعیت بود و ذهن ناخودآگاه به سمتی می رود که این واقعیت نمایی را تشدید کند، به همین دلیل در پروسه پیش تولید به این سمت رفتم که آدم ها را در جایگاه واقعی خودشان بیاورم تا در فیلم بازی کنند.
درباره انتخاب روزبه بمانی در فیلم بگویید؟! آیا قرار بود از ابتدا یک ترانه سرا این نقش را ایفا کند؟ به علاوه این که به نظر می رسد در انتخاب بازیگران نگاهی به جذب گیشه داشتید!
طبیعی است که هرکسی برای تولید فیلم به گیشه فکر می کند و به آن توجه دارد و ما هم به آن فکر کردیم. انتخاب روزبه بمانی به طرز تفکر اولیه فیلم برمی گردد. ماجرا این بود که می خواستیم همه آدم ها مصداق واقعی خودشان باشند و قرار بود از ترانه های روزبه بمانی استفاده کنم ولی وقتی او را دیدم و با هم صحبت کردیم تصمیم گرفتم از خود او در ایفای نقش بهره ببریم. چون روزبه بمانی مثل بسیاری از آدم های دیگر ۱۰ سال بدون نام خودش کار می کرده است و اشعارش به اسم های دیگر نیز منتشر می شد و در واقع اجازه انتشار اسم خود را نداشته است. روزبه بمانی همکاری خوبی با ما کرد.
تیزر فیلم نیز به دلیل حضور روزبه بمانی از تلویزیون پخش نشد نظرتان درباره این رویکرد چه بود؟
بله گفته شد که باید تصاویر و نام روزبه بمانی از تیزر حذف شود و ما علی رغم میل ناچار به این کار شدیم، اما باز هم تیزر را به دلیل پخش از شبکه جم از تلویزیون پخش نکردند. به ما گفتند تبلیغ جم را قطع کنید درحالی که توسط ما پخش نشده بود که آن را قطع کنیم و ما دسترسی به جم نداشتیم. از روزبه بمانی شاعر و هنرمند خوب در قبال چنین اتفاقی عذرخواهی کردیم و به سیاست های فرهنگی که آقایان پیش گرفتند تاسف می خوریم.
هم زمان با اکران فیلم کمپین احترام به حریم خصوصی با مشارکت هنرمندان شکل گرفت. نظرتان چیست و تعریف شما از حریم خصوصی که به آن اشاره می شود چیست؟
بله هم زمان با فیلم کمپینی توسط مخاطبین فیلم شکل گرفت که به من ثابت کرد این موضوع که فیلم بر محور آن قرار گرفته در واقع خواسته مخاطبین است و این گروه از مخاطبان دوست دارند در این حوزه فعالیت کنند و حرف هایشان را یکی کنند و به قول خودشان حریم خصوصی نیاز به تعریف مشترک دارد. فارغ از فیلم، فکر می کنم در بسیاری مواقع در این حوزه مردم رفتار مدرن و پیشرویی دارند و باید در این حوزه و موضوع به تعریف مشترکی برسند که ان شالله چنین اتفاقی بیفتد و من نیز از آن کمپین حمایت می کنم.
با نگاهی به کارنامه کاریتان به نظر می رسد که علاقه مند به ساخت فیلم در ژانر اجتماعی هستید!!
بله کار کردن در ژانر اجتماعی را دوست دارم و سعی می کنم در این حوزه بیشتر فیلم بسازم، اما دلم می خواهد در زمینه ساخت فیلم کودک تجربه ای داشته باشم.
در رسانه ها عنوان شد که از کارگردانی مجموعه هست ها و نیست ها انصراف دادید. چرا؟ آیا قصد کار در تلویزیون را دارید؟
به دلیل فیلمنامه ضعیف از آن مجموعه انصراف دادم. بله در تلویزیون هم قرار است فعالیتی را شروع کنم که به زودی خبرش را خواهم داد.
با توجه به اکران فیلم های مناسبتی زمان اکران فیلم ربوده شده را چطور می بینید؟
با توجه به تغییر فصل و ایام عزاداری تاکنون سینماها شرایط خوب فروش نداشته است و باید منتظر ماند تا ببینیم بعد از این ایام وضعیت فروش به چه شکل خواهد بود.
تاریخ گفتگو: آبان ۹۵